Stress op het werk

Stress op het werk is tegenwoordig de belangrijkste oorzaak van ziekteverzuim. Niet alleen in Nederland maar eigenlijk overal in de westerse wereld. Hier enige cijfers voor Nederland, die illustreren hoet groot het probleem van werkstress is.

Onderzoek van TNO heeft uitgewezen, dat jaarlijks één miljoen Nederlanders kans hebben om een burn-out te krijgen. 36% van werk-gerelateerd ziekteverzuim wordt veroorzaakt door stress. Dit zijn meer dan 7.5 miljoen verzuimdagen, die werkgevers gezamenlijk 1.8 miljard euro kosten! Jonge werknemers lopen de meeste kans op een burn-out: 17% van de werknemers in de leeftijdscategorie van 25 tot 35 jaar. Dit zijn 240.000 jonge mensen.

Oorzaken van stress op het werk

Naar het ontstaan van stress op het werk is vrij veel onderzoek gedaan. Volgens TNO zijn de belangrijkste oorzaken van werkstress:

• Te weinig autonomie op het werk (44% van de werknmers)
• Te hoge taakeisen (38%)
• Ongewenst gedrag door mensen van buiten de eigen organisatie (23%)
• Ongewenst gedrag door collega's binnen de eigen organisatie (16%)
• Pesten (8%)

Om stress te voorkomen lijkt het dus van belang om zelf controle over je werkzaamheden te kunnen uitoefenen, en zoek je een baan die past bij je opleidingsniveau en persoonlijke belastbaarheid. Daarnaast is het contact met collega's belangrijk en daarmee de sfeer binnen de eigen organisatie. Ondersteuning door collega's helpt stress te voorkomen, en pesten mag natuurlijk niet voorkomen.

Om stress terug te dringen is de rol van de leiders cruciaal. Zij houden afstand tot de werkzaamheden van hun ondergeschikten, gedragen zich voorbeeldig, drukken pesten de kop in, en geven rugdekking aan hun medewerkers als zij met ongewenst gedrag van buitenstaanders te maken krijgen.

Werkstress begrijpen op basis van biologie

Als de oorzaken van werkstress bekend zijn, waarom lukt het dan maar niet om effectieve oplossingen te vinden om werkstress terug te dringen?

Dat komt, doordat de huidige studies de noodzakelijke diepgang missen om te begrijpen waarom mensen gestrest raken op het werk. Bijvoorbeeld: waarom ervaren mensen stress als ze weinig autonomie hebben?

Wetenschappelijke studies bij dieren, van vissen tot mensapen, hebben laten zien dat stress bij mensen en dieren veel op elkaar lijkt. Reacties op stress worden door dezelfde hersengebieden aangestuurd en dezelfde hormonen worden aan het bloed afgegeven. Bovendien zijn de oorzaken van stress vaak hetzelfde.

Biologie van stress en de vertaling daarvan naar stress op het werk is een heel onderwerp op zich. Wij hebben daarom een boek geschreven "Hoe werkstress werkt - en wat je ertegen kunt doen", die dit onderwerp in detail behandelt. We verklaren daarin de oorzaken van werkstress op de basis van wetenschappelijke studies naar de biologie van stress. We laten onder andere zien welke stressreacties optreden in het lichaam bij mensen en dieren, en bekijken hoe dieren omgaan met stress. Gewapend met deze kennis definiëren we vervolgens de drie belangrijkste diepere oorzaken van werkstress en bieden we praktische oplossingen om stress op het werk terug te dringen.