Wat is stress
Wat is stress?
Hoewel veel mensen last van stress hebben, weten maar weinig mensen wat stress precies is. Meestal wordt stress in verband gebracht met werkdruk, of met gepest worden. Mensen raken ook gestrest door financiële zorgen of door het verzorgen van demente ouders of kleine kinderen naast hun werk. Mensen die daardoor geen tijd voor zichzelf hebben, voelen zich gestrest.
De paar voorbeelden hierboven laten zien, dat stress op verschillende manieren veroorzaakt kan worden. De factoren die stress veroorzaken worden stressoren genoemd en de reacties daarop in het lichaam is stress.
Nu is deze beschrijving van stress nogal vaag en een betere omschrijving is nodig om beter te begrijpen waar we het over hebben als we over stress praten. De meeste wetenschappers beschouwen stress als een verstoring van het interne evenwicht, of homeostase. Het idee daarbij is dat voor elk proces in het lichaam een optimum geldt, zoals een optimale lichaamstemperatuur, zuurstofspanning in het bloed, of zuurtegraad in de maag voor de vertering.
Samenvattend:
• Stressoren verstoren het interne evenwicht
• Dit veroorzaakt een toestand van stress
• Stressreacties treden op om het interne evenwicht te herstellen
• Stressreacties kunnen ook een nieuw evenwicht instellen, waardoor je je aan kunt passen aan veranderde omstandigheden in je omgeving
Definitie van stress
De definitie van stress is dus een conditie waarin het interne evenwicht in het lichaam verstoord is. Dit evenwicht kan iets heel concreets zijn, zoals optimale lichaamstemperatuur. Als je het koud hebt, ga je bibberen om onderhuids vet te verbranden, en zoek je een warmtebron op (kachel, kleren, zon). Het evenwicht kan ook minder concreet zijn en vooral een mentaal karakter dragen. Financiële zorgen leiden tot een verstoord evenwicht in de hersenen, omdat mensen zich zorgen gaan maken over wat er mogelijk kan gaan gebeuren als de rekeningen niet op tijd betaald worden.
Stress en negatieve verwachtingen
Stress ontstaat dus als een bepaald proces in het lichaam uit het lood staat. Mensen kunnen ook gestrest raken door de verwachting dat een evenwicht verstoord raakt. Er is dus nog niets aan de hand, de eigenlijke bedreiging voor het evenwicht is er nog niet. De stressreacties worden alvast aangeschakeld om een mogelijke bedreiging voor te zijn. Stress door financiële zorgen is hier een voorbeeld van.
Stress is op de eerste plaats iets positiefs
Stress komt voor bij mens en dier en is geëvolueerd als een systeem om te kunnen overleven. Het is maar goed, dat de stressreacties aan staan als je het koud hebt. Als je je niet kunt aanpassen aan de kou, kan het gebeuren dat je dood vriest. De stressreacties zorgen ervoor dat dit niet gebeurt. Ook is het goed dat je je dankzij stress kunt voorbereiden op naderend onheil, zoals een hert doet wanneer het een wolf ziet, of wanneer een werknemer doet als hij een stressvolle taak krijgt toegewezen. Duurt de stress echter te lang, en bij mensen is dit vooral van toepassing op psychosociale stress, dan treden de negatieve effecten van stress op waar zoveel mensen last van hebben.
